మోహినీ ఏకాదశి
'వైశాఖ మాసం'లోని శుక్ల పక్ష ఏకాదశి (11వ రోజు) నాడు మోహినీ ఏకాదశి జరుపుకుంటారు.
సనాతన ధర్మంలో ఈ ఏకాదశిని ఎంతో పవిత్రంగా ఆచరిస్తారు ఎందుకంటే ఇది ఒక వ్యక్తి చేసిన అన్ని పాపాలను, మరియు గత జన్మల నుండి చేసిన పాపాలను కడిగివేయడంలో సహాయపడుతుంది. హిందూ పురాణాలలో, మోహిని అనేది విష్ణువు యొక్క మారువేష రూపానికి ఇవ్వబడిన పేరు మరియు భగవంతుడు ఏకాదశి తిథిలో ఈ రూపంలో కనిపించినప్పటి నుండి, అప్పటి నుండి ఆ రోజును 'మోహినీ ఏకాదశి'గా జరుపుకోవడం ప్రారంభించారు. ఈ ఏకాదశిని ఉత్తర భారతదేశం మరియు పరిసర ప్రాంతాలలో 'వైశాఖ' నెలలో జరుపుకుంటారు, అయితే తమిళ క్యాలెండర్ ప్రకారం, ఇది 'చితిరై' నెలలో, బెంగాలీ క్యాలెండర్‌లోని 'జ్యేష్ఠ' నెలలో మరియు మలయాళ క్యాలెండర్‌లో మోహినీ ఏకాదశి 'ఎడవ' నెలలో వస్తుంది. హిందూ భక్తులు సంతోషకరమైన మరియు సంపన్నమైన జీవితాన్ని గడపడానికి దైవిక ఆశీస్సులను కోరుతూ ఈ ఏకాదశిని ఆచరిస్తారు.
పద్మ పురాణంలో చెప్పబడిన మోహినీ ఏకాదశి వ్రత కథ ఇలా ఉంది:
యుధిష్ఠిరుడు "ఓ జనార్ధనా! వైశాఖ మాసంలోని శుక్ల పక్షంలో, ఏకాదశి జరుపుకుంటారు? దాని పుణ్యఫలం ఏమిటి, దానికి అనుసరించాల్సిన విధానాలు ఏమిటి?" అని అడిగాడు.
శ్రీ కృష్ణుడు ఇలా జవాబిచ్చాడు, "మహారాజా! పురాతన కాలంలో, అత్యంత జ్ఞానవంతుడైన శ్రీరాముడు ఈరోజు మీరు నన్ను అడుగుతున్న ప్రశ్ననే వశిష్ఠ మహర్షిని అడిగాడు.
శ్రీ రాముడు ఇలా అన్నాడు, "ఓ ప్రభూ! అన్ని పాపాలను నాశనం చేసే, అన్ని రకాల బాధలను తగ్గించే అత్యంత అద్భుతమైన ఉపవాసం గురించి నేను వినాలనుకుంటున్నాను."
వశిష్ఠుడు ఇలా జవాబిచ్చాడు, "శ్రీ రామ! మీరు నిజంగా అద్భుతమైన ప్రశ్న అడిగారు. మీ పేరును ఉచ్చరించడం ద్వారా, మానవులు అన్ని పాపాల నుండి శుద్ధి చేయబడతారు. అయినప్పటికీ, ప్రజల సంక్షేమం ద్వారా నడపబడి, నేను అత్యంత పవిత్రమైన మరియు అద్భుతమైన ఉపవాసాన్ని వివరిస్తాను.
వైశాఖ మాసంలోని శుక్ల పక్షంలో, మోహిని అనే ఏకాదశి ఉంది. ఇది సర్వోన్నతమైనది, అన్ని పాపాలను తొలగించగలదు. ఈ ఉపవాసం పాటించడం ద్వారా, వ్యక్తులు మాయ యొక్క చిక్కుల నుండి మరియు తప్పుల సమూహాల నుండి విముక్తి పొందుతారు."
సరస్వతి నది మనోహరమైన ఒడ్డున భద్రావతి అనే అందమైన నగరం ఉంది. ఈ నగరంలో చంద్రవంశంలో జన్మించిన ధృతిమాన్ అనే రాజు పరిపాలించాడు, అతను తన చిత్తశుద్ధి మరియు నిబద్ధతకు ప్రసిద్ధి చెందాడు. అదే నగరంలో ధనికుడు మరియు సంపన్నుడు అయిన ధన్పాల్ అనే వ్యాపారి నివసించాడు. అతను ధర్మకార్యాలలో లోతుగా మునిగిపోయాడు, ఇతరుల కోసం ఆశ్రయాలు, బావులు, మఠాలు, తోటలు, చెరువులు మరియు గృహాలను నిర్మించాడు. అతను విష్ణువు పట్ల నిజాయితీగల భక్తిని కలిగి ఉన్నాడు మరియు ప్రశాంతమైన జీవితాన్ని గడిపాడు.
ధన్‌పాల్‌కు ఐదుగురు కుమారులు - సుమన్, ద్యుతిమాన్, మేధవి, సుకృతుడు, మరియు చిన్నవాడు ధృష్టబుద్ధి. అయితే, ధృష్టబుద్ధి ఘోరమైన పాపాల పట్ల ప్రవృత్తి కలిగి ఉన్నాడు. అతను జూదం వంటి దుర్గుణాలలో మునిగిపోయాడు మరియు వేశ్యల సహవాసంలో ప్రలోభాలకు గురయ్యాడు. అతని మనస్సు దేవతలను పూజించడం, పూర్వీకులను గౌరవించడం లేదా బ్రాహ్మణులను గౌరవించడం వైపు మొగ్గు చూపలేదు. అతను అన్యాయ మార్గంలో నడిచాడు, తన తండ్రి సంపదను వృధా చేశాడు.
ఒక రోజు, అతను వీధుల్లో తిరుగుతు కనిపించాడు, అతని చేయి వేశ్య చుట్టూ చుట్టబడింది. అతని తండ్రి అతన్ని ఇంటి నుండి వెళ్ళగొట్టాడు మరియు బంధువులు అతన్ని తిరస్కరించారు. బాధ మరియు దుఃఖంతో మిగిలిపోయాడు, అతను లక్ష్యం లేకుండా దుఃఖంతో తిరుగుతూ ఉన్నాడు.
ఒక శుభ దినం, సూర్యుడు తన ఉదయాన్ని ప్రారంభించినప్పుడు, అతను కౌండిన్య ఋషి ఆశ్రమంలో ఉన్నాడు. అది వైశాఖ మాసం. ఆ ఋషి గంగానదిలో తన అభ్యంగనోత్సవాలను ముగించాడు. నిరాశతో కుంగిపోయిన ధృష్టబుద్ధి ఆ ముని దగ్గరికి వచ్చి, నమస్కరించి, "ఓ పూజ్యనీయుడైన బ్రాహ్మణుడా! ఓ గొప్ప ఋషి! నాపై దయ చూపి, నాకు విముక్తినిచ్చే ఉపవాసాన్ని నాకు తెలియజేయు" అని వేడుకున్నాడు.
కౌండిన్య ఋషి ఇలా అన్నాడు, "వైశాఖ మాసంలోని శుక్ల పక్షంలో జరుపుకునే మోహినీ ఏకాదశి ఉపవాసాన్ని ఆచరించండి. మోహినీ ఏకాదశి నాడు ఉపవాసం ఉండటం ద్వారా, మేరు పర్వతం వంటి మహా పాపాలు కూడా నశించిపోతాయి."
కౌండిన్య మహర్షి ఇచ్చిన ఈ సలహా విన్న ధృష్టబుద్ధి హృదయం సంతృప్తి చెందింది. కౌండిన్యుని సూచనలను అనుసరించి, అతను మోహినీ ఏకాదశి ఉపవాసాన్ని శ్రద్ధతో పాటించాడు. ఓ గొప్ప రాజా! ఈ ఉపవాసం ద్వారా, అతను పాపరహితుడయ్యాడు మరియు అన్ని కష్టాలు మరియు కష్టాల నుండి విముక్తి పొంది, దివ్య గరుడపై విష్ణువు నివాసానికి అధిరోహించాడు.
అందువలన, మోహినీ ఏకాదశి ఉపవాసం అత్యంత పుణ్యప్రదమైనది. దాని సద్గుణాలను పాటించేవారు లేదా విన్నవారు వెయ్యి ఆవులను దానం చేసినంత పుణ్యాన్ని పొందుతారు.
మోహిని ఏకాదశి సమయంలో ఆచారాలు:
ఈ రోజున, ప్రజలు రోజంతా ఒక ధాన్యం కూడా తినకుండా కఠినమైన ఉపవాసం ఉంటారు. ఉపవాసం ఒక రోజు ముందుగానే, 'దశమి' (10వ రోజు) తిథి నాడు ప్రారంభమవుతుంది. ఈ రోజున, ఆచరించే వ్యక్తి పుణ్యకార్యాలు చేసి సూర్యాస్తమయానికి ముందు ఒకసారి 'సాత్విక' ఆహారం తింటాడు. పూర్తి ఉపవాసం ఏకాదశి నాడు జరుగుతుంది మరియు 'ద్వాదశి' (12వ రోజు) సూర్యోదయం వరకు కొనసాగుతుంది. మోహిని ఏకాదశి వ్రతాన్ని మరుసటి రోజు పాలు తాగడం ద్వారా విరమించాలని నమ్ముతారు.
మోహిని ఏకాదశి వ్రతాన్ని ఆచరించే వ్యక్తి సూర్యోదయానికి ముందు లేచి తిల మరియు కుశతో తెల్లవారుజామున స్నానం చేస్తాడు. 'దశమి' రాత్రి నేలపై పడుకోవాలి. భక్తులు తమ దేవతకు ప్రార్థనలు చేస్తూ, రాత్రంతా భజనలు పాడుతూ, శ్రీ కృష్ణుడిని స్తుతిస్తూ మంత్రాలు జపిస్తూ జాగరణ చేస్తారు.
ఆరోగ్య సమస్యల కారణంగా కొంతమంది కఠినమైన ఉపవాస నియమాలను పాటించలేరు కాబట్టి, వారు మోహిని ఏకాదశి నాడు పాక్షిక ఉపవాసం లేదా వ్రతం చేయవచ్చు. పండ్లు, కూరగాయలు మరియు పాల ఉత్పత్తులు వంటి 'ఫలాహారం' తినడం అనుమతించబడుతుంది. మోహిని ఏకాదశి రోజున, ఏ ఉపవాసం పాటించని వారు కూడా బియ్యం మరియు అన్ని రకాల ధాన్యాలు తినడం నిషేధించబడింది.
అన్ని ఇతర ఏకాదశిల మాదిరిగానే మోహిని ఏకాదశి రోజు కూడా విష్ణువుకు అంకితం చేయబడింది. విష్ణువు విగ్రహాలతో ప్రత్యేక 'మండపాలు' తయారు చేస్తారు. భక్తులు గంధం, నువ్వులు, రంగురంగుల పువ్వులు మరియు పండ్లతో స్వామిని పూజిస్తారు. తులసి ఆకులు విష్ణువుకు ప్రియమైనవి కాబట్టి వాటిని సమర్పించడం చాలా శుభప్రదం. కొన్ని ప్రాంతాలలో మోహిని ఏకాదశి రోజున, విష్ణువు అవతారమైన శ్రీరాముడిని కూడా పూజిస్తారు.
మోహిని ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యత:
మోహిని ఏకాదశి యొక్క గొప్పతనాన్ని మొదటగా శ్రీ రాముడికి వసిష్ఠుడు మరియు మహారాజు యుధిష్ఠిరుడికి శ్రీ కృష్ణుడు వివరించారు. ఒక వ్యక్తి మోహిని ఏకాదశి వ్రతాన్ని పూర్తి భక్తితో ఆచరిస్తే, అతను పొందే 'పుణ్యం' లేదా మంచి పనులు తీర్థయాత్రలను సందర్శించడం, దానధర్మాలు చేయడం లేదా యజ్ఞాలు చేయడం ద్వారా సాధించే దానికంటే చాలా ఎక్కువ అని నమ్ముతారు. ఉపవాసం ఆచరించే వ్యక్తి వెయ్యి ఆవులను దానమివ్వడం ద్వారా సాధించినన్ని మహిమలను పొందుతాడు. ఈ గౌరవనీయమైన వ్రతాన్ని ఆచరించే వ్యక్తి జనన మరణాల నిరంతర చక్రం నుండి విముక్తి పొంది మోక్షాన్ని పొందుతాడు. హిందూ పురాణాలలో మోహిని ఏకాదశికి అపారమైన ప్రాముఖ్యత ఉంది. మోహిని ఏకాదశి యొక్క ప్రాముఖ్యత గురించి మరింత తెలుసుకోవడానికి 'సూర్య పురాణం' కూడా చదవవచ్చు.
No comments:
Post a Comment