Tuesday, December 31, 2024

తిరుప్పావై - పదిహేడవ పాశురము

తిరుప్పావై - పదిహేడవ పాశురము 

శ్రీ గురుభ్యోనమః
జై శ్రీ కృష్ణ
జై శ్రీమన్నారాయణ

నీళాతుంగ స్తనగిరితటీ సుప్తముద్బోధ్య కృష్ణం
పారార్థ్యం స్వం శ్రుతి శత శిర స్సిద్ధ మధ్యాపయంతీ!
స్వోచ్ఛిష్టాయామ్ స్రజినిగళితమ్ యా బలాత్కృత్య భుంక్తే
గోదా తస్యై నమ ఇదమిదం భూయ ఏవాస్తు భూయః

ప్రియ భగవత్ బంధువులారా!

ఈరోజు ఆచార్యుడు, ఆచార్యుడి ద్వారా అందే మంత్రం, ఆ మంత్రార్థం అయిన పరమాత్మ, ఆ పరమాత్మ ను అందించే భాగవతోత్తముల సేవ ఇవన్నీ యీ పాశురంలో వివరించింది. నిన్న ద్వారపాలకులు మనవాళ్ళను లోనికి పంపాక, ఒక్కసారి తొంగి చూసారు. అయితే వరుసగా కొన్ని పడకలు కనిపించాయి అందులో మొదట నందగోపుడు, తరువాత యశోదమ్మ, ఆ తర్వాత అంత స్పష్టంగా కనిపించట్లేదు, కాని ఒక కాలికి కడియం వేసి ఉంది. మరొక పాదంలో గుర్తులు కనిపిస్తున్నాయి బహుశా వారు కృష్ణ, బలరాములై ఉండొచ్చు అని అనుకున్నారు. ఏ క్రమంలో చూస్తున్నారో అదే క్రమంలో లేపడం ప్రారంభించారు.

ముందుగా పాశురాన్ని చదువుదాం. 

అమ్బరమే, తణ్ణీరే, శోఱే అరం శెయ్యుం
ఎమ్బెరుమాన్ నందగోపాలా! ఎళుందిరాయ్
కొంబనార్ క్కు ఎల్లాం కొళుందే! కులవిళక్కే!
ఎమ్బెరుమాట్టి! యశోదాయ్! అరివురాయ్!
అంబరం ఊడు అరుత్తు ఓంగి ఉలగళంద
ఉంబర్ కోమనే! ఉరంగాదు ఎళుందిరాయ్; 
శెంబోర్ కళ లడి చ్చెల్వ బలదేవా!
ఉంబియుమ్ నీయుమ్ ఉరంగేలోరెంబావాయ్ || 17 ||

ఇప్పుడు ఈ పాశురం యొక్క అర్థాన్ని చూద్దాం..

అమ్బరమే, తణ్ణీరే, శోఱే అరం శెయ్యుంఎమ్బెరుమాన్ నందగోపాలా! ఎళుందిరాయ్

వస్త్రములను, చల్లటి నీటిని, అన్నమును ఎంతో ఔదార్యంతో, ఏ ప్రయోజనం ఆశించకుండా దానం చేసేవాడా! నందగోపాలా! మాకు స్వామి అయినవాడా! నందగోపాలా! నిద్ర నుండి లెమ్ము! గోపికలు కృష్ణుని కలవడానికి నందుడికి, యశోదాదేవికి, బలరాముడికి కాకా పడుతున్నారు. 

కొంబనార్ క్కు ఎల్లాం కొళుందే! కులవిళక్కే!
ఎమ్బెరుమాట్టి! యశోదాయ్! అరివురాయ్!

స్త్రీలకందరికీ తలమానికం వంటిదానా! సుకుమారమైన శరీరం గల స్త్రీలందరిలో చిగురు వంటి దానా! మా కులమునకు మంగళ దీపం వంటి దానా! యశోదాదేవి మేలుకో! యశోదమ్మను మంత్రం గా ఊహించింది. అందుకే తెలివితెచ్చుకో అని చెబుతుంది. ఓ అష్టాక్షరీ మహా మంత్రమా! జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించు అని అర్థం. ఇంక యశోదమ్మ కూడా అంగీకరించింది. ఆమెను దాటి వీళ్ళు లోపలికి వచ్చారు.

అంబరం ఊడు అరుత్తు ఓంగి ఉలగళంద
ఉంబర్ కోమనే! ఉరంగాదు ఎళుందిరాయ్

ఆకాశం వరకు బాగా పెరిగి.. లోకములన్నీ కొలిచిన నిత్యసూరుల నాయకుడా! (ఇక్కడ వామనావతారాన్ని గుర్తు చేసుకుంటున్నారు).

ఓ కృష్ణా! మేలుకో! 

ఆయన లేవలేదు. అన్నగారు లేవలేదు కాబట్టి ఆయన కూడా లేవడం లేదని ఆండాళ్ భావించి బలరాముణ్ణి లేపడం ప్రారంభించింది. కృష్ణావతారంలో బలరాముని ఆధీనంలో ఉంటాడు ఆ పరమాత్మ. బాలరాముణ్ణి విడిచి ఉండడు. దేవకీ దేవి గర్భంలో ఆరుగురు శిశువులు పుట్టారు. ఎవ్వరూ దక్కక పోయే సరికి ఏడో గర్భాన్ని రక్షించటానికి రోహిణీ దేవి గర్భంలో పెంచారు. ఆ పుట్టిన శిశువుకి ఒక బంగారు కడియం వేసారు.

శెంబోర్ కళ లడి చ్చెల్వ బలదేవా!
ఉంబియుమ్ నీయుమ్ ఉరంగేలోరెంబావాయ్

అక్కడ ఒక పాదంలో కొన్ని గుర్తులు కనబడుతున్నాయి. అదే కృష్ణుడు అని గమనించి అక్కడికి వెళ్ళారు. ఇన్నాళ్ళు మాకు తెలియక నీ వద్దకు రాలేదు, ఇప్పుడు నీగురించి తెలుసుకొని వచ్చాం. లేచి మమ్మల్ని అనుగ్రహించవయ్యా అని అండాళ్ తల్లి విన్నవించింది.ఎర్రని బంగారు కడియాలను పాదములకు ఆభరణముగా ధరించిన ఓ బలరామస్వామీ నీవూ, నీ తమ్ముడైన శ్రీ కృష్ణుడూ మేల్కొనండి.
అయితే బలరాముడు లేచి.. మీరు భ్రమపడ్డారు. కృష్ణుడు ఇక్కడ లేడు. నీళాదేవి భవనంలో ఉన్నాడని రహస్యాన్ని చెప్పాడు.

పూర్తి భావం…..

ద్వారపాలకుని వేడుకొన్నందువలన అతడు గడియ తీసి గోపికలను లోనికి పంపగా.. అచట యింకను నిద్రిస్తున్న శ్రీనందగోపులను, శ్రీ యశోదమ్మను, శ్రీ బలరాముడినీ, శ్రీకృష్ణుడినీ చూసి ఈవిధంగా అంటున్నారు..వస్త్రములను, చల్లటి నీటిని, అన్నమును ఎంతో ఔదార్యంతో, ఏ ప్రయోజనం ఆశించకుండా దానం చేసేవాడా! నందగోపాలా! మాకు స్వామి అయినవాడా! నందగోపాలా! నిద్ర నుండి లెమ్ము! గోపికలు కృష్ణుని కలవడానికి నందుడికి, యశోదాదేవికి, బలరాముడికి కాకా పడుతున్నారు.

స్త్రీలకందరికీ తలమానికం వంటిదానా! సుకుమారమైన శరీరం గల స్త్రీలందరిలో చిగురు వంటి దానా! మా కులమునకు మంగళ దీపం వంటి దానా! యశోదాదేవి మేలుకో! యశోదమ్మను మంత్రం గా ఊహించారు గోపికలు. అందుకే తెలివితెచ్చుకో అని చెబుతుంది. ఓ అష్టాక్షరీ మహా మంత్రమా! జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించు అని అర్థం. ఇంక యశోదమ్మ కూడా అంగీకరించింది. ఆమెను దాటి వీళ్ళు లోపలికి వచ్చారు.

వాళ్లకి కృష్ణుడు కనిపించలేదు. అక్కడ ఒక పాదంలో కొన్ని గుర్తులు కనబడుతున్నాయి. అదే కృష్ణుడు అని గమనించి అక్కడికి వెళ్ళారు. ఇన్నాళ్ళు మాకు తెలియక నీ వద్దకు రాలేదు  ఇప్పుడు నీగురించి తెల్సుకొని వచ్చాం లేచి మమ్మల్ని అనుగ్రహించవయ్యా! అని అండాళ్ తల్లి విన్నవించింది.

ఆకాశం వరకు బాగా పెరిగి.. లోకములన్నీ కొలిచిన నిత్యసూరుల నాయకుడా! (ఇక్కడ వామనావతారాన్ని గుర్తు చేసుకుంటున్నారు).

ఓ కృష్ణా! మేలుకో! ఆయన లేవలేదు. అన్నగారు లేవలేదు కాబట్టి ఆయన కూడా లేవడం లేదని ఆండాళ్ భావించి బలరాముణ్ణి లేపడం ప్రారంభించింది. కృష్ణావతారంలో బలరాముని ఆధీనంలో ఉంటాడు. బాలరాముణ్ణి విడిచి ఉండడు. దేవకీ దేవి గర్భంలో ఆరుగురు శిశువులు పుట్టారు. ఎవ్వరూ దక్కక పోయే సరికి ఏడో గర్భాన్ని రక్షించటానికి రోహిణీ దేవి గర్భంలో పెంచారు. ఆ పుట్టిన శిశువుకి ఒక బంగారు కడియం వేసారు. ఎర్రని బంగారు కడియాలను పాదములకు ఆభరణముగా ధరించిన ఓ బలరామస్వామీ నీవూ, నీ తమ్ముడైన శ్రీ కృష్ణుడూ మేల్కొనండి.
అయితే బలరాముడు లేచి మీరు భ్రమపడ్డారు. కృష్ణుడు ఇక్కడ లేడు. నీళాదేవి భవనంలో ఉన్నాడని రహస్యాన్ని చెప్పాడు.

ఆండాల్ తిరువడిగళే శరణం


TYAGARAJA KEERTHANALU - త్యాగరాజ కీర్తనలు

త్యాగరాజ కీర్తనలు 


అడిగి సుఖము లెవ్వ రనుభవించిరిరా? 

అభిమానమెన్నడు కల్గురా

ఎవరని నిర్ణయించిరిరా

ఎందరో మహానుభావులు అందరికీ వందనములు

కన కన రుచిరా

కరుణా జలధే దాశరథే

గానమూర్తే శ్రీకృష్ణవేణు

గంధము పుయ్యరుగా పన్నీరు

జగదానంద కారకా

తెరతీయగ రాదా లోని

దొరకునా ఇటువంటి సేవ

దుడుకు గల నన్నే దొర

నగుమోము గనలేని

నను పాలింప నడచి వచ్చితివో

పరమాత్ముడు వెలిగే

బ్రోవ భారమా, రఘు రామ

బంటు రీతి కొలువీయ వయ్య రామ

మరుగేలరా ఓ రాఘవా!

వందనము రఘునందన

వందనము రఘునందన

వేంకటేశ నిను సేవింపను పది

శ్రీ గణనాథం భజామ్యహం

శ్రీ రామ పాదమా

సమయానికి తగు మాటలాడెనే

సామజ వర గమన

SAMAJA VARA GAMANA సామజ వర గమన

 సామజ వర గమన


తాళం: ఆది    

రాగం: హిందోళం  మేళకర్త 20, నట భైరవి   జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ:
 స గ2 
మ1 ద1 ని2 స 

అవరోహణ: స ని2 ద1 మ1 గ2 స  


పల్లవి
సామజ వర గమన
సాధు హృత్-సారసాబ్జు పాల
కాలాతీత విఖ్యాత


అను పల్లవి:
సామని గమజ - సుధా
మయ గాన విచక్షణ
గుణశీల దయాలవాల
మామ్ పాలయ

వేదశిరో మాతృజ - సప్త
స్వర నాదా చల దీప
స్వీకృత యాదవకుల
మురళీవాదన వినోద
మోహన కర, త్యాగరాజ వందనీయ

SAMAYANIKI TAGU MATALADENE సమయానికి తగు మాటలాడెనే

 సమయానికి తగు మాటలాడెనే

తాళం: ఆది    

రాగం: ఆరభిమేళకర్త 29, శంకరాభరణము  జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ: స రి2 మ1 ప ద2 స        

అవరోహణ: స ని3 ద2 ప మ1 గ3 రి2 స  


పల్లవి
సాధించెనే ఓ మనసా

బోధించిన సన్మార్గవసనముల బొంకు జేసి తా బట్టినపట్టు
సాధించెనే ఓ మనసా

సమయానికి తగు మాటలాడెనే

దేవకీ వసుదేవుల నేగించినటు
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

రంగేశుడు సద్గంగా జనకుడు సంగీత సాంప్రదాయకుడు
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

గోపీ జన మనోరధ మొసంగ లేకనే గేలియు జేసే వాడు
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

సారాసారుడు సనక సనందన సన్ముని సేవ్యుడు సకలాధారుడు
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

వనితల సదా సొక్క జేయుచును మ్రొక్క జేసే
పరమాత్ముడనియు గాక యశోద తనయుడంచు
ముదంబునను ముద్దు బెట్ట నవ్వుచుండు హరి
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

పరమ భక్త వత్సలుడు సుగుణ పారావారుండాజన్మ మన ఘూడి
కలి బాధలు దీర్చు వాడనుచునే హృదంబుజమున జూచు చుండగ
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

హరే రామచంద్ర రఘుకులేశ మృదు సుభాశ శేష శయన
పర నారి సోదరాజ విరాజ తురగరాజ రాజనుత నిరామయ పాఘన
సరసీరుహ దళాక్ష యనుచు వేడుకొన్న నన్ను తా బ్రోవకను
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

శ్రీ వేంకటేశ సుప్రకాశ సర్వోన్నత సజ్జన మానస నికేతన
కనకాంబర ధర లసన్ మకుట కుండల విరాజిత హరే యనుచు నే
పొగడగా త్యాగరాజ గేయుడు మానవేంద్రుడైన రామచంద్రుడు
సమయానికి తగు మాటలాడెనే

సద్భక్తుల నడత లిట్లనెనే అమరికగా నా పూజ కొనెనే
అలుగ వద్దననే విముఖులతో జేర బోకుమనెనే
వెత గలిగిన తాళుకొమ్మననే దమశమాది సుఖ దాయకుడగు
శ్రీ త్యాగరాజ నుతుడు చెంత రాకనే
సాధించెనే ఓ మనసా౥ సాధించెనే

SRI RAMA PADAMA - శ్రీ రామ పాదమా

శ్రీ రామ పాదమా

తాళం: ఆది
రాగం: అమృతవాహినీ(మేళకర్త 20, నట బైరవి  జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ
ఆరోహణ: స రి2 మ1 ప  ద1 ని2 స
అవరోహణ: స ని2 ద1 మ1 గ2 మ1 రి2 

పల్లవి
శ్రీ రామ పాదమా నీ కృప చాలునే చిత్తానికి రావే

అనుపల్లవి
వారిజ భవ సనక సనందన
వాసవాది నారదులెల్ల పూజించే (శ్రీ)

చరణము
దారిని శిలయై తాపము తాళక
వారము కన్నీరును రాల్చగ
శూర అహల్యను జూచి బ్రోచితివి
ఆ రీతి ధన్యు సేయవే త్యాగరాజ గేయమా (శ్రీ)

SRI GANANADHAM BHAJAMYAHAM - శ్రీ గణనాథం భజామ్యహం

శ్రీ గణనాథం భజామ్యహం

తాళం: ఆది
రాగం: కనకాంగి (1 కనకాంగి మేళ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ
ఆరోహణ: స రి1 గ1 మ1 ప ద1 ని1 స
అవరోహణ: స ని1 ద1 ప మ1 గ1 రి1 స  

పల్లవి
శ్రీ గణ నాథం భజామ్యహం
శ్రీకరం చింతితార్థ ఫలదం

అనుపల్లవి
శ్రీ గురు గుహాగ్రజం అగ్ర పూజ్యం
శ్రీ కంఠాత్మజం శ్రిత సామ్రాజ్యం (శ్రీ)

చరణము
రంజిత నాటక రంగ తోషణం
శింజిత వర మణి-మయ భూషణం
ఆంజనేయావతారం సుభాషణం
కుంజర ముఖం త్యాగరాజ పోషణం (శ్రీ)

VANDHANAMU RAGHUNANDHANA-వందనము రఘునందన

 వందనము రఘునందన

తాళం: ఆది

రాగం: శహన( మేళకర్త 28, హరి కాంభోజి  జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ: స రి2 గ3 మ1 ప మ1 ద2 ని2 స

అవరోహణ: స ని2 ద2 ప మ1 గ3 మ1 రి2 గ3 రి2 


పల్లవి
వందనము రఘునందన - సేతు
బంధన భక్త చందన రామ

చరణము(లు)
శ్రీదమా నాతో వాదమా - నే
భేదమా ఇది మోదమా రామ

శ్రీరమా హృచ్చార మము బ్రోవ
భారమా రాయబారమా రామ

వింటిని నమ్ము కొంటిని శర
ణంటిని రమ్మంటిని రామ

ఓడను భక్తి వీడను నొరుల
వేడను జూడను రామ

కమ్మని విడె మిమ్మని వరము
కొమ్మని పలుక రమ్మని రామ

న్యాయమా నీ కాయమా ఇంక
హేయమా ముని గేయమా రామ

చూడుమీ గాపాడుమీ మమ్ము
పోడిమిగా (గూడుమీ రామ

క్షేమము దివ్య ధామము నిత్య
నీమము రామనామము రామ

వేగరా కరుణాసాగర శ్రీ
త్యాగరాజు హృదయాకర రామ

VANDHANAMU RAGHUNANDHANA-వందనము రఘునందన

వందనము రఘునందన

తాళం: ఆది

రాగం: శహన( మేళకర్త 28, హరి కాంభోజి  జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ: స రి2 గ3 మ1 ప మ1 ద2 ని2 స

అవరోహణ: స ని2 ద2 ప మ1 గ3 మ1 రి2 గ3 రి2 


పల్లవి
వందనము రఘునందన - సేతు
బంధన భక్త చందన రామ

చరణము(లు)
శ్రీదమా నాతో వాదమా - నే
భేదమా ఇది మోదమా రామ

శ్రీరమా హృచ్చార మము బ్రోవ
భారమా రాయబారమా రామ

వింటిని నమ్ము కొంటిని శర
ణంటిని రమ్మంటిని రామ

ఓడను భక్తి వీడను నొరుల
వేడను జూడను రామ

కమ్మని విడె మిమ్మని వరము
కొమ్మని పలుక రమ్మని రామ

న్యాయమా నీ కాయమా ఇంక
హేయమా ముని గేయమా రామ

చూడుమీ గాపాడుమీ మమ్ము
పోడిమిగా (గూడుమీ రామ

క్షేమము దివ్య ధామము నిత్య
నీమము రామనామము రామ

వేగరా కరుణాసాగర శ్రీ
త్యాగరాజు హృదయాకర రామ

MARUGELARA O RAGHAVA మరుగేలరా ఓ రాఘవా!

 మరుగేలరా ఓ రాఘవా!


తాళం: దేశాధి 

రాగం: జయంతశ్రీ  (మేళకర్త 20, నట భైరవి   జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స గ2 మ1 ద1 ని2 స      

అవరోహణ: స ని2 ద1 మ1 ప మ1 గ2 స


పల్లవి

మరుగేలరా ఓ రాఘవా!


అనుపల్లవి
మరుగేల - చరా చర రూప
పరాత్పర సూర్య సుధాకర లోచన

చరణం
అన్ని నీ వనుచు అంతరంగమున
తిన్నగా వెదకి తెలుసుకొంటి నయ్య
నెన్నె గాని మదిని ఎన్నజాల నొరుల
నన్ను బ్రోవవయ్య త్యాగ రాజనుత

DUDUKU GALA దుడుకు గల నన్నే దొర

దుడుకు గల నన్నే దొర


తాళం: ఆది

రాగం: గౌళ (మేళకర్త 15, మాయామాళవ గౌళ జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స రి1 మ1 ప ని3 స      

అవరోహణ: స ని3 ప మ1 రి1 గ3 మ1 రి1


పల్లవి

దుడుకు గల నన్నే దొర కొడుకు బ్రోచురా ఎంతో

అనుపల్లవి
కడు దుర్విషయాకృశ్టుడై గడియ గడియకు నిండారు

చరణం
శ్రీ వనితా హృత్కుముదాబ్జ వాంగ్మానసాగోచర || 1 || 

సకల భూతముల యందు నీవై యుండగ మదిలేక పోయిన || 2 || 

చిరుత ప్రాయమున నాడే భజనామృత రసవిహీన కుతర్కుడైన || 3 || 

పర ధనముల కొరకు నొరుల మదిని
కరగబలికి కడుపు నింప దిరిగినట్టి || 4 || 

తనమదిని భువిని సౌఖ్యపు జీవనమే
యనుచు సదా దినములు గడిపెడి || 5 || 

తెలియని నటవిట క్షుద్రులు వనితలు స్వవశమౌట కుపదశించి
సంతసిల్లి స్వరలయంబు లెరుంగకను శిలాత్ముడై
సుభక్తులకు సమానమను || 6 || 

దృష్టికి సారంబగు లలనా సదనార్భక సేనామిత ధనాదులను
దేవాది దేవ నెరనమ్మితిని గాకను పదాబ్జ భజనంబు మరచిన || 7 || 

చక్కని ముఖ కమలంబునను సదా నా మదిలో స్మరణ లేకనే
దుర్మదాంధ జనుల కోరి పరితాపములచే దగిలి నొగిలి దుర్విషయ
దురాశలను రోయలేక సతత మపరాధినై చపల చిత్తుడైన || 8 || 

మానవతను దుర్లభ మనుచు నెంచి పరమానంద మొందలేక
మద మత్సర కామ లోభ మోహములకు దాసుడై మోసబోతి గాక
మొదటి కులజుడగుచు భువిని శూద్రుల పనులు సల్పుచునుంటిని గాక
నారాధములను రోయ సారహీన మతములను సాధింప తారుమారు || 9 || 

సతులకై కొన్నాల్లాస్థికై సుతులకై కొన్నాల్లు
ధన తతులకై తిరిగితి నయ్య త్యాగరాజాప్త ఇటువంటి
దుడుకు గల నన్నే దొర కొడుకు బ్రోచురా ఎంతో || 10 || 

BANTU REETHI KOLUVU బంటు రీతి కొలువీయ వయ్య రామ

 బంటు రీతి కొలువీయ వయ్య రామ

తాళం: దేశాది

రాగం: హంసనాధం మేళకర్త 60, నీతిమతి  జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ: స రి2 మ2 ప ని3 స 

అవరోహణ: స ని3 ప మ2 రి2 స  



పల్లవి
బంటు రీతి కొలువీయ వయ్య రామ

అను పల్లవి
తుంట వింటి వాని మొదలైన
మదాదుల బట్టి నేల కూలజేయు నిజ

చరణము
రోమాంచమనే, ఘన కంచుకము
రామ భక్తుడనే, ముద్రబిల్లయు
రామ నామమనే, వర ఖఢ్గమి
విరాజిల్లునయ్య, త్యాగరాజునికే

BROVA BHARAMA బ్రోవ భారమా, రఘు రామ

బ్రోవ భారమా, రఘు రామ

తాళం: దేశాధి    

రాగం: బహుధారి  మేళకర్త 28, హరి కాంభోజి   జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స గ3 మ1 ప ద2 ని2 స 

అవరోహణ: స ని2 ప మ1 3 స  

పల్లవి
బ్రోవ భారమా, రఘు రామ
భువనమెల్ల నేవై, నన్నొకని

అనుపల్లవి
శ్రీ వాసుదేవ! అండ కోట్ల
కుక్షిని ఉంచుకోలేదా, నన్ను

చరణం
కలశాంబుధిలో దయతో
అమరులకై, అది గాక

గోపికలకై కొండలెత్త లేదా
కరుణాకర, త్యాగరాజుని

PARAMATMUDU VELIGE - పరమాత్ముడు వెలిగే

పరమాత్ముడు వెలిగే

తాళం: ఆది,
రాగం: వాగధీశ్వరీమేళకర్త 34, -  జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ
ఆరోహణ: స రి3 గ3 మ1 ప ద2 ని2 స
అవరోహణ: స ని2 ద2 ప మ1 గ3 రి3 
పల్లవి
పరమాత్ముడు వెలిగే ముచ్చట బాగ తెలుసుకోరే
అనుపల్లవి
హరియట హరుడట సురులట నరులట
అఖిలాండ కోటులటయందరిలో (పరమ)

చరణము(లు)
గగనాఅనిల తేజో-జల భూ-మయమగు
మృగ ఖగ నగ తరు కోటులలో
సగుణములో విగుణములో సతతము
సాధు త్యాగరాజాదియాశ్రితులలో (పరమ)

NANU PALIMPA NADACHI VACHITHIVO-నను పాలింప నడచి వచ్చితివో

 నను పాలింప నడచి వచ్చితివో

తాళం: ఆది
రాగం: మోహనం (మేళకర్త 28, హరి కాంభోజి  జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స రి2 గ3 ప ద2 స      
అవరోహణ: స ద2 ప గ3 రి2 స

పల్లవి
నను పాలింప నడచి వచ్చితివో
నా ప్రాణ నాథ

అనుపల్లవి
వనజ నయన మోమును జూచుట
జీవనమని నెనరున మనసు మర్మము తెలిసి (నను)

చరణం
సురపతి నీల మణి నిభ తనువుతో
ఉరమున ముత్యపు సరుల చయముతో
కరమున శర కోదండ కాంతితో
ధరణి తనయతో త్యాగరాజార్చిత (నను)

NAGUMOMU GANALENI-నగుమోము గనలేని

నగుమోము గనలేని

తాళం: ఆది
రాగం: ఆభేరి (మేళకర్త 22, కరహరప్రియ జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స గ 2 మ 1 ప ని 2 స
అవరోహణ: స ని2 ద2 ప మ 1 గ 2 రి 2 స


పల్లవి
నగుమోము గనలేని నాజాలి తెలిసి నను బ్రోవగ రాదా శ్రీ రఘువర నీ (పల్లవి)

అనుపల్లవి
నగరాజధర నీదు పరైవార లెల్ల ఒగిబోధన జేసే వారలు గారే యిటు లుండుదురె|| 
నగు|| 

చరణం

ఖగరాజు నీ యానతి విని వేగ చనలేదో 
గగనాని కిలకు బహు దూరంబనినాదో
జగమేలె పరమాత్మ ఎవరితో మొరలిడుదు 
వగ జూపకు తాళను నన్నేలుకోర త్యాగరాజనుత నీ || నగు|| 

JAGADANANDA KARAKA జగదానంద కారకా

 జగదానంద కారకా


తాళం: ఆది
రాగం: నాటై  (మేళకర్త 36, చల నాటై   జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స రి3 గ3 మ1 ప ద3 ని3 స      
అవరోహణ: స ని3 ప మ1 రి3 స


పల్లవి
జగదానంద కారకా, జయ జానకీ ప్రాణ నాయకా

అనుపల్లవి
గగనాధిప సత్కులజ రాజ రాజేశ్వర
సుగుణాకర సురసేవ్య భవ్య దాయక
సదా సకల జగదానంద కారకా

చరణం
అమర తారక నిచయ కుముద హిత పరిపూర్ణ నగ సుర సురభూజ
దధి పయోధి వాస హరణ సుందరతర వదన సుధామయ వచో
బృంద గోవింద సానంద మా వరాజరాప్త శుభకరానేక || 1 || 

నిగమ నీరజామృతజ పోషకా నిమిశవైరి వారిద సమీరణ
ఖగ తురంగ సత్కవి హృదాలయా గణిత వానరాధిప నతాంఘ్రియుగ || 2 || 

ఇంద్ర నీలమణి సన్నిభాప ఘన చంద్ర సూర్య నయనాప్రమేయ
వాగీంద్ర జనక సకలేశ శుభ్ర నాగేంద్ర శయన శమన వైరి సన్నుత || 3 || 

పాద విజిత మౌని శాప సవ పరిపాల వర మంత్ర గ్రహణ లోల
పరమ శాంత చిత్త జనకజాధిప సరోజభవ వరదాఖిల || 4 || 

సృష్టి స్థిత్యంతకార కామిత కామిత ఫలదా సమాన గాత్ర
శచీపతి నుతాబ్ధి మద హరా నురాగరాగ రాజితకధా సారహిత || 5 || 

సజ్జన మానసాబ్ధి సుధాకర కుసుమ విమాన సురసారిపు కరాబ్జ
లాలిత చరణావ గుణ సురగణ మద హరణ సనాతనా జనుత || 6 || 

ఓంకార పంజర కీర పుర హర సరోజ భవ కేశవాది రూప
వాసవరిపు జనకాంతక కలాధరాప్త కరుణాకర శరణాగత
జనపాలన సుమనో రమణ నిర్వికార నిగమ సారతర || 7 || 

కరధృత శరజాలా సుర మదాప హరణ వనీసుర సురావన
కవీన బిలజ మౌని కృత చరిత్ర సన్నుత శ్రీ త్యాగరాజనుత || 8 || 

పురాణ పురుష నృవరాత్మజ శ్రిత పరాధీన కర విరాధ రావణ
విరావణ నఘ పరాశర మనోహర వికృత త్యాగరాజ సన్నుత || 9 || 

అగణిత గుణ కనక చేల సాల విడలనారుణాభ సమాన చరణాపార
మహిమాద్భుత సుకవిజన హృత్సదన సుర మునిగణ విహిత కలశ
నీర నిధిజా రమణ పాప గజ నృసింహ వర త్యాగరాజాధినుత || 10 || 

GANDHAMU PUYARUGA గంధము పుయ్యరుగా పన్నీరు

గంధము పుయ్యరుగా పన్నీరు

తాళం: ఆది  
రాగం: పున్నాగవరాళిమేళకర్త 8, హనుమ తోడి  జన్యరాగ)
రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: ని2 స రి1 గ2 మ1 ప ద1 ని2
అవరోహణ: ని2 ద1 ప మ1 గ2 రి1 స ని2

పల్లవి:
గంధము పుయ్యరుగా పన్నీరు
గంధము పుయ్యరుగా

అను పల్లవి:
అందమయిన యదునందనుపై
కుందరదన లిరవొందగ పరిమళ ||గంధము||

తిలకము దిద్దరుగా కస్తూరి తిలకము దిద్దరుగా
కలకలమను ముఖకళగని సొక్కుచు
బలుకుల నమృతము లొలికెడు స్వామికి ||గంధము||

చేలము గట్టరుగా బంగారు చేలము గట్టరుగా
మాలిమితో గోపాలబాలులతో
నాల మేపిన విశాలనయనునికి ||గంధము||

హారతులెత్తరుగా ముత్యాల హారతులెత్తరుగా
నారీమణులకు వారము యౌవన
వారక యొసగెడు వారిజాక్షునికి ||గంధము||

పూజలు సేయరుగా మనసార పూజలు సేయరుగా
జాజులు మరి విరజాజులు దవనము
రాజిత త్యాగరాజ నుతునికి ||గంధము||

GANAMURTHE SRI KRISHNAVENU - గానమూర్తే శ్రీకృష్ణవేణు

 గానమూర్తే శ్రీకృష్ణవేణు

తాళం: దేశాది -ఆది 
రాగం: గానమూర్తి
రూపకర్త: త్యాగరాజ

పల్లవి

గానమూర్తే శ్రీకృష్ణవేణు
గానలోల త్రిభువనపాల పాహి (గాన)

అను పల్లవి
మానినీమణి శ్రీ రుక్మిణి
మానసాపహార మారజనక దివ్య (గాన)

చరణము

నవనీతచోర నందసత్కిశోర
నరమిత్రధీర నరసింహ శూర
నవమేఘతేజ నగజాసహజ
నరకాంతకాజ నరత్యాగరాజ (గాన)

KARUNA JALADHE DASHARADHE కరుణా జలధే దాశరథే

 కరుణా జలధే దాశరథే


తాళం: ఆది
రాగం: నాథనామ క్రియ (మేళకర్త 15, మాయామాళవగౌలై  జన్యరాగ) 
రూపకర్త: త్యాగరాజ

ఆరోహణ: స రి1 గ3 మ1 ప ద1 ని3
అవరోహణ: ని3 ద1 ప మ1 గ3 రి1 స ని3

పల్లవి
కరుణా జలధే దాశరథే
కమనీయానన సుగుణనిధే 

చరణము(లు):
నీ మయమేగా నిలను 
నేమని నే దూరుదును || 1 || 

నిజదాసుల యనుభవ మొకటి
నిను తెలియని జనమత మొకటి || 2 ||

వలచుచు నామము జేయుదురే నిను
దలచుచు ప్రొద్దు పోగొట్టుదురే || 3 ||

సుకృతము లొప్పగింతురే నీ
ప్రకృతిని దెలిసి యేగింతురే || 4 ||

మనసారగ బూజింతురే నిను
మాటి మాటికి యోచింతురే || 5 ||

నిను గనులకు కన కోరుదురే నవ
నిధు లబ్భిన సుఖమును కోరరే || 6 ||

నీ వన్నిటయని పలుకుదురే
నీవే తానని కుల్కుదురే || 7 ||

తమలో మెలగుచు నుందురే 
తారకరూపుని కందురే || 8 ||

భాగవత ప్రహ్లాదహిత రామ
భావుక త్యాగరాజనుత || 9 ||

KANA KANA RUCHIRA కన కన రుచిరా

 కన కన రుచిరా


తాళం: ఆది

రాగం: వరాళి(మేళకర్త 39, జలవరాళి   జన్యరాగ)

రూపకర్త: త్యాగరాజ


ఆరోహణ: స గ1 రి1 గ1 మ2 ప ద1 ని3 స 

అవరోహణ: స ని3 ద1 ప మ2 గ1 రి1 స


పల్లవి

కన కన రుచిరా కనక వసన నిన్ను

అనుపల్లవి
దిన దినమును అనుదిన దినమును
మనసున చనువున నిన్ను || కన || 

చరణంలు 
పాలుగారు మోమున
శ్రీయపార మహిమ కనరు నిన్ను || కన || 

కళకళమను ముఖకళ గలిగిన సీత
కులుకుచు నోర కన్నులను జూచే నిన్ను || కన || 

బాలాకాభ సుచేల మణిమయ మాలాలంకృత కంధర
సరసిజాక్ష వర కపోల సురుచిర కిరీటధర సంతతంబు మనసారగ || కన || 

సపత్ని మాతయౌ సురుచిచే కర్ణ శూలమైన మాటల వీనుల
చురుక్కన తాళక శ్రీ హరిని ధ్యానించి సుఖియింపగ లేదా యటు || కన || 

మృదమద లలామ శుభానిటిల వర జటాయు మోక్ష ఫలద
పవమాన సుతుడు నీదు మహిమ దెల్ప సీత దెలిసి
వలచి సొక్కలేదా ఆరీతి నిన్ను || కన || 

సుఖాస్పద విముఖాంబుధర పవన విదేహ మానస విహారాప్త
సురభూజ మానిత గుణాంక చిదానంద ఖగ తురంగ ధృత రథంగ
పరమ దయాకర కరుణారస వరుణాలయ భయాపహర శ్రీ రఘుపతే || కన || 

కామించి ప్రేమమీద కరముల నీదు పాద కమలముల బట్టుకొను
వాడు సాక్షి రామ నామ రసికుడు కైలాస సదనుడు సాక్షి
మరియు నారద పరాశర శుక శౌనక పురంధర నగజా ధరజ
ముఖ్యులు సాక్షి గాదా సుందరేశ సుఖ కలశాంబుధి వాసా శ్రితులకే || కన || 

సతతము ప్రేమ పూరితుడగు త్యాగరాజనుత
ముఖజిత కుముదహిత వరద నిన్ను
కన కన రుచిరా కనక వసన నిన్ను || కన || 

Magha Nakshatra - మఖ నక్షత్రం

మఖ నక్షత్రం రాశి : సింహ రాశి గ్రహాధిపతి : సూర్యుడు నక్షత్ర దేవత : పితృదేవతలు (పితృగణాలు – అనునాయక పితృమూర్తులు) శక్తి : "పదవులు, సన్మాన...